2015 Election Campaign Diary

Biahmaiṭhi

Ka tlangtar hi zoh tik ah, milung a la phun ngai cu a si nain, election kong research ding hna ka lo, a si nain hi ka ca nih a tinh bik mi cu, East Zophei le Lautu peng i kan vahnak thil a cang mi kan hmuh tonmi tete ka diary i ka ṭialmi kha vun langhter ka duhmi a si, Diary kha tlangtar ka pek mi sawh sawh khi a si, a chung i nan hmuh ding cu, caṭialtu nih nih a hmuh ton mi sawhsawh kha a si lai, election law kong le party policies te hna kha cu a si lai lo ti kha chim hma sa ka duh. Phundang cun kan kal umnak hmun le hma ni le caan te kha langhter ka duh mah belte a donghnak lei ah ka hmuhning tlawmpal ka ṭialmi khi rel ṭha a si lai.

Thil Sining Tlawmpal

Pyinay hluattaw/state hluattaw ai awh tu ding thimnak ah thantlang peng cu hmun, Constituency pa hnih ah an ṭhen, hmun khatnak cu Thantlang peng Vanzang tlang, Khuahring tlang, vailam tlang, Buarpeng zahnak tlang lei khi a si i a hmun hnihnak cu Thantlang peng Zophei ram, Lautu, Mara tiah ṭhen a si, kei ka vahnak cu a hmun hnihnak, Constituency2 ah Pyinay Hluattaw aiawh ding in aa zuam mi ka pa Dr. Hmuh Thang ka zul, amah a zuamcawh tu cu NLD in Pu Bawi Ṭial, CNDP in Pu Hlung Ce an si, Pyithu le Amyotha candidate cu kan ṭial lem lailo. 

Ka Zulh Venak a Ruang

Thantlang in modern Leitak tiang cu lam a ṭhat rih ko caah Dr. Hmuh Thang le a hawi le pali cu motor in an kal i, Leitak A, le Zepi lei ah motor a lanh khawh ti lo caah, Congthia ah  minung 8 a kan cah, keimah, Lian Za Thang, Peng Ceu, Min Ling, Than Lian Thang, Tluang Za Pum, Za Chum, Than Ceu Lian kan si hna, phun dang in chim ahcun Dr. Hmuh Thang i a tu le a fa lawngte kan si hna. Amah hrimhrim nih tutan cu ka khua mi le ka tu fa lawng bak nih ka zul hna seh a ti caah kan mah pawl nih kan zulhnak hi a si. Phun dang cun cycle a mongh piak tu le mino  sin ah kan theihmi le thilsining kan pom mi kha chimpiak ve kha kan rian cu a si ko.

Day 1

2015 September 22 ah Leitak Zeepi kan phan. Congthia in kan i thawh i Modern Leitak ah thaithawh kan ei ta, tlawmpal kan i dinh hnu ah Leitak Zepi ah kan lan, Leitak Zepi nih lakphak he an rak kan don, cu lawng hlah kan phak lai ni ah Ngal, Ngal thum an rak kah i chuncaw ah ngalsa cu lung savo tiatia in an can in khim taktak in kan ei hnu ah zanriah ah kan i nolh rih, ka hngakchiat tein ngalsa tambik ka ei ni hi 2015 Sept 22 ni hi a si kolai dah, sipian ah ngalsa, an kio mi a um, an chumh mi a mi a um hoi cu ee. Zanriah ei khawh in 7:30 PM in biaruah hram cu kan thok i lungtho ngai in, "kan nih Zepi cu Pyinay Hluttaw ahcun nangmah kan i pek dih kolai, kan lungchung in kan i tinh mi a si ko ee" an ti caah kan i nuam ngaingai, lunghmui taktak in tlun inn a kan chiahnak ah biasawng tlolh, ramkhel kong kan theih mi hnih khat cu khu le phak in kan ceih pah in mitkuh thaw ngai in kan i hngilh. 

Day 2

Thla 23, zingka ei loin Leitak A (Siapalai) ah kan va lan, cu ka cun lakphak he a rak kan don ṭhan i lakphak kan din hnu tlawmpal ah biaruahnak cu an thok, Dr. Hmuh Thang nih Chin ram caah a saduhthah a chim a zultu upa hna zong nih an chim cio hnu ah khua mi nih nan hna ngam ko uh, "kan nih khua cu Pyinay Hluttaw cu nangmah kan in pek ko lai tiah lungtho ngai in bia a kan leh" i, a tlaipah cang caah kan paw ṭam ngai i biaruah a dih le cang ka in thaithawh a ran khawh chung in a kan dangh i khim taktak in kan ei hnu ah kan kut kan i tlai hna i tuluk cycle cun Aibur lei panh in kan i thawh.

Day 3

Ni 23 chun suimilam 1:30 PM hrawngah Aibur khua cu kan phan, Zan lei sang tuan te ah zanriah a kan pek i ei khawh tlawmpal khin biaruahnak cu thok colh a si, Inn ngan taktak ah tonpumhnak kan tuah nain khua pi tein an rak chuak dih i inn ah kan i tlum lo, innleng ah zahzat coka ah zahzat in kan ṭhu hna, mah nih a langhter ngai mi cu Aibur hi ramkhel lei ah an lung a lut i ram kong ah biatak tein khua an ruat ngaingai ti hmuh khawh a si. Bia an chim dih hnu ah biahalnak cu tuah lengmang a si nain fiang hlang taktak in candidate le a zultu pawl nih an chim caah biahal awk ngaingai an ngei lo, 2008 phunghram pi articles 59 f kong le 436 kong an hal nain a haltu nih zeidah a um ti zong a thei lo a si nain chim fiannak an ngeih ṭhiamṭhim i a fiang ṭhan, mi nih halter mi phun si dawh si a haltu kha. Cu ticun Aibur zong an hmur ka a ṭha, nain bia a leng mi cu, CNDP deuh an si timi a si, nain ton biaruahnak zoh tik ah lung a hmui ṭhiamṭhiam i lung nuam ngai in kan um ko hna.

 

Day 4 

Ni 24 zing thaithawh ei khawh in Aibur khua i dam lomi/mizaw a zoh pah hnu ah Tisen lei panh in kan i thawh ṭhan i tuan ah Tisen A kan phan, Lautu ram a si cang caah tlawmpal te cu Zophei he kan lungput a rak i dang deuh, a thli hran ning zong a dang deuh ngaimi a lo, peng min le tlang min zong nih hin lungthin a danter deuh hrimhrim ko hi teh ka ti. Tlamtling tein biaruahnak kan ngei kho i, Tisen khua zong an hmurka a ṭha a sinain ramkhel an pomning phun dang te a si, a hnu ah ka langhter te lai.

Day 5

Thla 25 ah Tisen B kan phan, zan 7:30 PM ah biaruahnak kan tuah i Tisen B zongah hmur ka ṭha he bia a kan leh i kan lung a hmui ngai ko, an chunglei ruahnak a tam kan theih lo zongah kan in pek lai an ti cang ahcun kan lunghmui ko, Tisen B ah chungkhat sahlawh nih vok an thah i thlacamnak an tuahpiak caah nikhat thla ni 26 ni kan cam i, a thaizing ah Surngen khua ah kan lan.

Day 6

Thla 27 ah Surngen kan phan, thla 28 kha zarhpi ni a si caah kan cam, minung pakhat tal nih cu solo kan sak piak ko uh, tiah an pastor pa nih a a kan fial lengmang caah nangmah sa ko tiah ka hawi le nih an ka ti i , ka ṭhuat taktak cu surgen khua pi cu an lau ko ziah, hi tluk aw ṭha nan i ngeih hin liveshow na kan tuahpiak chih lawlaw lo tiah bia chokvai ka theih pah LOL,biaruahnak tlam a tling, hmur ka ṭha he Fanṭhen lei ah kan lan.

Day 7

Thla 29 ah Fanṭhen kan phan nain Fanṭhen khua ah Party khat si ko nain pakhat le pakhat i rem lo ruangah boruak a rak ṭha lo cucaah, Fanṭhen cu kan lanhtak chung i Thangaw khua ah kan lan, 29 ah Thangaw khua kan phan, biaruahnak tlamtling in tuah a si nain a chuak mi an tlawm ngaingai, bia a leng mi cu Pyinay Hluttaw cu Lianlian pa pek dih ding in biachahnak kan ngei ti a si caah meeting zong an chuah lem lo mi a si tiah kan theih cucaah kan hna a ngam. 

Day 8

Thla 30 ah Khuahrang khua kan phan, biaruahnak tlamtling in kan tuah khawh, hmur ka ṭha he a kan leh caah kan hna a ngam, cun a hlei in Pu Van Za Rung, Dr. Hmuh Thang a zul ve mi hi Khuahrang bawi a si caah a bia an ngaih ngai tiah kan zumh caah kan hna a ngam khunnak a si, cu ti cun Hnaring lei fuh in kan i thawh ṭhan.

Day 9

October 1, 2015 ah Hnaring khua kan phan, Hnaring cu Pu Bawi Ṭial khua a si caah boruak a chia te lai tikhi kan zumh cia a si ko, kan phan taktak i tlun inn ṭhaṭhi hmanh kan nih pawl caah cun kan tong lo, kan vahnak a sau pah cang caah kan ba i dinhnak inn a kan pek colh men lai kan ti nain a kan pek lo caah pu Khua Le Ling inn lengah ah kan i hngirh i ngaihchia ngai khin kan um, riahnak a ngei lomi ar ko kan hluan, a si nain capo hna kan sai pah ṭhan i a nuam pah thulh ko. Oct 2 zingah biaruahnak kan tuah hnu ah Fanṭhen lei ah kan rak kir ṭhan, kan i ruah cia mi bantuk tein a si ko caah Hnaring kongah cun lung nuam lo in kan um lem ve lo, a dang khua ruahchannak tampi a um cang caah a si.

Day 10

October 2 ni ṭhiamṭhiam ah Fanṭhen khua cu dam tein kan phan, Pu Khardua inn ah kan tlung, Party khat minung veve an rak i rem lo mi kha an rak i rem cang i tluang te le nuam ngai in tonbiaruahnak kan ngei kho, Lautu ram ah Fanṭhen hi ramkhel kong ah khua a ruat bik an si lai tiah ka ruahmi an si, an biahal mi pawl hi hal bak ding lawngte an hal, an biahal mi pawl nih mi lung a ton ngaingai, Dr Hmuh Thang zong a lung aa hmuih ngaingai ve, amah belte Fanṭhen nungak cheukhat nih Lakphak an phio i a kan dangh mi cu a thlum tuk ahhin October thla dih tiang ka kam thlum peng tining law ka porh deuh bia si lai. Khapriat bel ah Cawhnuh bu bu hra le cini cuai thum hrawng si ma si ka cing ti lo, a thlum tuk ahhin ka lu ah a kai, kei hi lakphak thlum a uar ngaimi ka si ve caah kai lunghmuih ngai ko. Cu ticun lunghmui ngai in October 3 cu lunghmui ngai khua lei panh in kan i thawh, tlun pah ah Aibur khua nu khua pa nih lakphak in an rak kan don ṭhan i kan i lawm ngaingai, lam cu ro deuh cang kaw, Motor kha Tisen B tiang a ra kho i tlun lei cu thil le minung phorh lo tein cycle cu kan i mongh cio hna in rang taktak in kan tlung i zanlei sang mui lai thinghmui sa palh ahkhin khua cu dam tein kan phan ṭhan.

Ka Hmuh Ning

Lautu kan unau sin ah biahalnak ka tuahmi cu hitluk in tutan ah Dr. Hmuh Thang nan dawt komi hi ziah 2010 ah me nan pek lo tiah bia ka hal tik hna ah, amah a si zongah a zultu an si zongah an biachim ning hrimhrim hi me kan pe hlah uh ti he ai lawh caah kan pek lonak a si ee an ti, zeitin dah an chim ka titik hna ah, "tutan cu mee na kan pek zong pek lo zongah kan tei ding khi a si ko, kan awng ko lai, an ti lengmang caah a tei ko ding cu zeidah mee pek cu a hau kan ti i kan pe lo" tiah an ti, hi zawn ah an biachim an theihthiam lo deuh a si kho men ti zong ka ruat i an biachim ning zong cu a si kho deuh lo ah ka ruah ve caah aw.... ka ti i a leh awk ka thei hna lo, nain tutan cu amah pek kan i tim dih ko tiah an ti caah si tutan cu kan pe ko tiah ka si khawh tawk in ka chimh ve hna.

Lautu peng ramkhel an kalpi dan hi khua khat ah party pahnih in an i cheu deuh rua tiah ka ruah, an ruahnak cu Party pakhat kan ṭanh dih a si ahcun cu party kan ṭanhmi a sungh sual ahcun a dang party nih zeihmanh a kan tuahpiak duh sual lai lo ti khi a phang mi an lo, cucu ka phaknak kip ah ka hal mi hna i an ka leh mi nih a sawh duh mi khi ka lawhter caah ka chim mi a si, Party pakhat an sungh zongah a awng mi hnarcheu kan um lai i bawmhnak kan hmu ṭhiamṭhiam lai ti khi an kalpi tiah ka ruah. Atu an kalpi mi hi a hman tiah an ruah caah an kalpi mi a si nain, chiatnak zong a chuah pi kho ngai mi a si, luhmuhzi/social life a ah ṭhat lonak a chuah kho pi mi a si tiah ka ruah, a cozah an hmuh ning zongah tlawmpal cu a dik lem lo tiah ka ruah, cozah a tlai lio mi party nih a party i mee a pe lomi kha a ral ahcun cucu a dik lomi a si hnga, rammi caah tluk ruannak a um khawh chung in rian a ṭuanding a si ko i an ṭuanding khi a si ko.

Kan Herh Ngaingai Mi

Lautu ram ahcun NLD le USDP hi an tam i CNDP an um tuk lo khan khi a si, Zophei le Mara ram ahhin CNDP an tampah tiah ka ruah, Zophei tu ahcun cheuhnih ah i cheu timi ruahnak a um lo khan a si, Ralkap uknak in sautuk a um cang mi Chin ram ah a voihnihnak khan lawng a simi thimnak ahhin a lang ngaimi cu mipi nih ramkhel boruak kan rak hngal hrimhrim lo, zeitindah hluttaw a cawlcangh ning zong kan thei lo, upadi zong a relbal mi an tlawmtuk, party policies chim lengmang ko zongah lungfian kan i harh ngaingai rih ko, Ramkhel a kalning tuak ciammam tein mee thlak loin kan mee a vakvai rih ko, timi hi hmuh khawh a si. Kanmah ram ah kan um i kanmah duhmi kan thim hna lai kan ti lio ah ramdang lei ummi fanau bia le hla nih nu le pa cheukhat lungthin a tlaih i fa le duhnak men le ramdang um chimnak ah mee a pe mi kan um rih, Kawlram ah a um thimnak election kongah ramdang in rak holh tuk lo ah a ṭha tiah ka ruah, freedom of choice kan onh hna awk a si, a mingh chuah phun in chung khar a tuahmi kan tam zia kha a lang ngaingai. 

Thimnak ah a cuh ve mi candidate kha biahal awk taktak hmanh kan hngal lo, zeiruang dah a si, ramkhel kong, cozah a kalning kha mipi nih kan hngalh bak lo ruangah a si ko. Cucaah Laimi nih ramkhel tiluan, hluttaw cawlcangh ning, uknak a kalning, a cozah nih zeidah an tuah timi kha kan theih cikcik a hau i theih duhnak lungthin kan ngeih a herh bak tiah ka ruah.

Bia Donghnak 

Election campaign vah lio ahhin velhle lawng tein i phomh a rak si zia kha a lang ngaingai, Party pakhat nih khuakhat tonbiaruahnak an tuah cio tik ah mipi an bialeh an tuak tik ah kan ṭha ko tiah an i ruah i kan tei hrimhrim lai tiah an, cu ticun aa cuhmi candidate le a hawi le zong nih cutin kha tin kan tuah lai an ti cio i, a taktak ah a cang lo mi a tam ngai cucaah election campaign vah hi thimnak ai cuh mi le mipi i hlen hna ka lawhter. mipi nih kan in pek lai ti riangmang in pek lo mi an tam ve bantuk i mee pek mi nih kan tuahpiak hna lai tiah biakamh in tuahpiak lo an hmang ve caah mipi le aa cuhmi velhle in ai phomh mi ka lawhter hna. Party pakhat an chuak, kanmah mi lawngte an si an ti nain cu bia a chimmi kha, hlen a tongmi an tam luakchuak. Kanmah kan vahnak zongah hmur kaa ṭha he a kan kirter ko nain a tak a chuah ah a kan hleng mi khua hnih khat cu an si, an khua cu ka ṭial lem lai lo.

Abiapi bak tiah ka ruah mi cu, zeibantuk phunghram hmanh kawlram i a ummi cu state kip nih kanmah le chuahpi mi, kokek holh te in kan ngaihdih a herh hrimhrim ko ti hi a si, a cozah bu um tuning le rianṭuan ning kan hngalh hlan lo cu mipi kan vaivuan lengmang ko lai, a hlei in mino nih phunghram kan reldih a hau..............